OEE (Overall Equipment Effectiveness) ve TEPP (Total Effective Equipment Performance) işletmeler tarafından kullanılan birer ölçüm aracıdır. Her iki metrik de mevcut işletmenin üretim aşamaları ve süreçlerindeki verimliliği ölçmek amacıyla kullanılır. Ölçüm sonrasında da mevcut yapıyı iyileştirme konusunda veri sunar.
OEE Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
OEE en genel tanımıyla herhangi bir üretim tesisi veya işletmenin performansını ölçmek amacıyla kullanılan bir göstergedir. OOE belirli bir zaman dilimi içerisinde mevcut üretim tesisinin kullandığı üretim ekipmanlarına ve bu ekipmanların kapasitesinin ne kadarının harcandığına odaklanır. Ölçüm sırasında da verimlilik, kalite ve performans (kullanılabilirlik) olmak üzere üç temel faktör kullanılır.
İşverenlerin ölçüm tercihlerinden biri olan OEE özellikle kısa vadede üretim sürecindeki sorunların tespit edilerek iyileştirilmesinde aktif rol oynar.
Üretim zincirinde üretim hızının düşük olması, beklenmedik duraklamaların yaşanması, kusurlu ürünlerin ortaya çıkması gibi durumlarda OEE devreye girer. Mevcut sorunların hızlıca tespit edilmesini sağlayarak çözüm aşamalarının geliştirilmesi amacıyla kullanılır.
OEE içerisindeki önemli bileşenlerden biri kullanılabilirliktir. Kullanılabilirlik, çalışma zamanının planlanan üretim zamanına oranı şeklinde ifade edilir. OEE, performans, kalite ve kullanılabilirliğin çarpılmasıyla elde edilir. Üretim sürecinde aktif kullanılan OEE, destek birimleri, planlama ve bakım birimleri tarafından da sorumluluk alanında kabul edilir.
TEEP Nedir ve Ne Zaman Kullanılmalıdır?
TEEP ölçüm aracında bir üretim sürecinin önemli birleşenleri olan kalite, performans ve kullanılabilirlik çarpılır ve bu oran gerçek üretim süresine eşit kabul edilir. Türkçe açılımı, Toplam Etkin Ekipman Performansı biçimindedir. Her üretim aşamasında üretim zincirinin başlangıcından ürün çıktısına kadar belli bir zaman belirlenir. TEEP, planlanan üretim süresinin üretim sona erdiğinde ne kadarının etkin ve doğru bir biçimde kullanıldığını ölçer.
Ölçüm sırasında 7/24 çalışma süresi baz alınır ve TEEP, üretimdeki makine ve gerekli ekipmanlar tam kapasite kullanıldıklarında neler olacağını gösterir. TEEP, imalat süreçlerinde istenildiği şekilde uygulanabilir ve hız, duruş, kalite kaybı gibi durumların ortaya çıkarılmasını sağlar. Özellikle üretimlerinde uzun vadeli yaklaşan ve yine uzun vadeli yatırımlar yapanlar için TEEP, güvenilir bir metristir. Ölçüm aracını kullanan üretim zincirleri bu sayede kullanılmayan kapasiteyi kolaylıkla tespit edebilir.
OEE ve TEEP Arasındaki Temel Farklar
Üretim sürecinde birbirini tamamlayan ve bu nedenle de birlikte kullanılması önerilen OEE ve TEEP temelde birtakım farklılıklar da taşır.
TEEP, üretim sürecinde kullanılmayan potansiyeli ortaya çıkarmaya çalışan bir ölçümdür,
OEE ise daha kısa zamanlı sorunları ele alıp ekipmanların mevcut kapasitesine odaklanır.
Şirket içinde önemli ve geleceğe dönük kararlar alınması gereken durumlarda TEEP kullanılırken günlük operasyonları sistemli bir biçimde kullanmak adına OEE tercih edilir.
TEEP, kapasite kullanımı hesaplar, OEE ise üretim sürecindeki operasyonları iyileştirme, oluşan aksaklıkları minimuma indirme imkânı sunar.
TEEP ve OEE Arasında Uygun Olan Nasıl Seçilir?
Üretim süreçlerinin performans ölçümlerinde kullanılacak iki matris, OEE ve TEEP biçiminde tanımlanır. İmalat sürecindeki işveren, tedarikçi, ilgili bilirkişiler öncelikle mevcut işletmenin hedeflerini, risklerini kısa ve uzun vadeli yatırımlarını göz önüne almalıdır.
OEE ve TEEP metrikleri arasından kendi hedeflerine en uygununu seçmeleri faydalı olur. Eğer ki şirket, üretim hattını genişleterek uzun vadede yatırımlar yapmayı planlıyorsa TEEP ölçüm aracını seçmesi daha doğru olabilir. Şirket, kısa vadede önünü görmek ve üretim zincirinde kısa vadede oluşabilecek sorunları hızlıca tespit ederek çözmeyi hedefliyorsa OEE ölçüm aracını kullanabilir.
OEE ve TEEP Kullanımının Faydaları
Rekabet piyasasında şirketin ayakta kalması, mevcut yatırımlarını değerlendirerek hareket etmesi, kısa ve uzun vadeli planlar yapması önem taşır. Üretim sürecinde planlı hareket etmek; performans, kalite, kullanılabilirlik gibi kriterleri göz önünde bulundurmak gerekir.
TEEP ve OEE farklı özellikleriyle imalat sektöründe kaliteyi, sorun gidermeyi hedefleyen iki önemli metriktir. Örneğin şirket üretim sürecinde TEEP kullanımı şirkete mevcut üretim kapasitemin ne kadarını doğru ve faydalı kullandım, sorusuna yanıt verir. OEE ise üretimdeki verimi ölçmeyi, verimin önündeki sorunlara hızlı çözümler üretmeyi hedefler.
OEE hesaplamasında herhangi bir gündeki kalite, üretkenlik ve kullanılabilirlik çarpılarak toplam çalışma zamanına oranlanır. Bu oran, tamamen planlanmış çalışma süreleriyle ilgilidir. Planlanan çalışma süresi boyunca üretim zincirinde oluşan, oluşabilecek tüm durumları gözler önüne serer.
OEE ölçüm aracı sayesinde üretimdeki kayıplar, kalitesiz ürünler, iş gücü ve zaman kaybı ortaya çıkarılır.
TEEP önemli bir rehber olarak kabul görürken OEE güvenilir bir araç olarak tanımlanır. Ölçümlerin temel amacı, mevcut çalışma süreci içerisinde ne kadar kaliteli ürünlerin üretildiğini ortaya koymaktır. Ayrıca kalan süre zarfında daha ne kadar kaliteli ürün üretebileceğini hesaplarlar.
Hangi Durumlarda OEE ve TEEP Tercih Edilir?
İşletme, geleceğe güvenle bakarak mevcut yolunda ilerlemek istiyorsa kendisi için en doğru ölçüm aracını seçer. Yüksek verimliliğe ulaşarak sektördeki yerini sağlamlaştırmak isteyen her şirket için TEEP ve OEE tercih edilen iki metriktir. Her iki metrik zaman zaman birlikte kullanılabileceği gibi, şirket politikalarını göz önünde bulundurarak alanındaki uzmanlarla kendisi için uygununu seçebilir.
Ölçüm araçlarının temel felsefesi şirketin mevcut çalışma zamanını hesaplamak üzerine kuruludur.
Her gün uzun saatler boyunca mı çalışmak, vardiyalı sistemde de mi çalışmak daha faydalı olacaktır; sorusunun cevabını OEE ve TEEP ölçüm araçları verir. Doğru zaman, doğru yer, doğru planlama için her iki ölçüm aracı da kullanılır. Üretim zincirinde hedeflerini yüksek tutan firmalar, kendileri için doğru ölçüm aracını seçerek yollarına devam edebilirler. OEE ve TEEP, şirketin hedeflerini büyüterek geleceğe dönük yatırım yapmasında, sorunları hızlıca çözmesinde etkili olur.
OEE ve TEEP Ölçümleriniz için ProManage En iyi Araçtır!
ProManage MES/MOM sistemleri ayrıntılı ve güvenilir veriler aracılığıyla güvenilir analiz raporları sunulmasına olanak sağlamaktadır.
ProManage tarafından sunulan çok çeşitli analiz raporları, üretim kayıplarının ve bu kayıplara ait kök nedenlerin belirlenmesi sayesinde sistematik iyileştirmeler yapılır. Böylece işletme potansiyelinin keşfedilmesine olanak sağlamaktadır.
Üretim atölye ve tesislerinde anında görselleştirme sunan ProManage Andon/Dashboard çözümleri ile verilerin anlık görselleştirilmesi, operatörler ve vardiya liderlerinin yani bütün işletmenin doğru alana odaklanmasını sağlamaktadır.
Siz de doğru MES ve üretim izleme sistemine yatırım yapmak için şimdi bizimle iletişime geçin.